Sunday, May 6, 2007

Οι θανατοι των αλλων

Ένα κρεμμύδι η ανάμνηση. Έτσι λέει ο πρώην ναζί νυν μουστακαλής Θεοδωράκης της Γερμανίας, Gunter Grass. Ένα κρεμμύδι που ξεφλουδίζεται και βγαίνει κάτι που δεν το περιμένεις. Έτσι και εγώ, προχθές θυμήθηκα την πρώτη φορά που έκλαψα με ψεύτικα δάκρυα.
Ήμουν στη Τρίτη Δημοτικού, με φουντωτά μαλλιά και γυαλιά. Η δασκάλα μας, έπαιρνε σύνταξη στη μέση της χρονιάς και με μια πρώιμη, σχεδόν συζυγική αποφασιστικότητα τα κορίτσια της τάξης οργάνωσαν μια δακρύβρεχτη γιορτή αποχαιρετισμού. Προσωπικά ήμουν αδιάφορος, έως χαρούμενος με την σύνταξη της καρακάξας.
Τι με ώθησε όμως να τρίψω τα μάτια μου και να βάλω ψεύτικα δάκρυα από τον νεροχύτη για να την χαιρετήσω; Μπορεί να έφταιγε η ανάγκη μου να ανήκω στο κλαμένο σύνολο, αυτή που με ανάγκασε πρόσφατα να αγοράσω All Star. Ίσως ο άγουρος έρωτας μου με την Σ. να έπαιξε τον ρόλο του. Πιθανότατα η υποκριτική μου φύση πρωτοεμφανιζόταν σαρώνοντας κάθε παιδικό αυθορμητισμό. Όπως και να έχει, το έκανα. Έκλαψα σαν να μου καθάριζα κρεμμύδια, χωρίς να με νοιάζει. Και φυσικά η Σ. δεν μου έκατσε ποτέ.
Οι συνειρμοί που με οδήγησαν σε αυτή την άβολη, υποκριτική, σχεδόν διασκεδαστική ανάμνηση, χωμένη κάπου στα εξερχόμενα του εγκεφαλικού φλοιού μου, είναι απροσδιόριστη. Μόνο τα δάκρυα έχουν σχέση με αυτό που θέλω να πω.
Ο Π. πέθανε. Ηλικιωμένος, ταλαιπωρημένος, ένας θάνατος σχεδόν λύτρωση. Καλό φίλο δεν τον λέω, άνθρωπο που χάρηκα που γνώρισα σίγουρα. Αυτό μπορεί να είναι και πιο σημαντικό. Τα νέα έφτασαν από έναν άνθρωπο που δεν έχω χαρεί που έχω γνωρίσει, μια κοινή γνωστή. Τα αναφιλητά της με εκνεύρισαν, αυτό όμως που με εξόργισε ήταν ο πρόλογος «Άσε δεν έχω κοιμηθεί όλο το βράδυ, ο Π. πέθανε τελικά».
Οι θάνατοι των άλλων λοιπόν. Και τα δικά μας μέτρα. Δεν έχει σημασία ο θάνατος του, αλλά ο δικός μου χαμένος ύπνος. Δεν έχει σημασία η εσωτερική οδύνη, απλά η έκφραση των δακρύων. Δεν μας ενδιαφέρουν οι καλές αναμνήσεις, απλά το ψυχαναγκαστικό κλάμα, το trendy των κηδειών, το μαύρο γυαλί σαν μοιραία σταρ του cinema.
Όταν κάποιος πεθαίνει, δεν ζει ανάμεσα μας. Ζει για εμάς. Για να εξυπηρετεί τις αναμνήσεις του καθενός, για να ξεφλουδίζει το κρεμμύδι του. Απλά, εκεί που το ξεφλουδίζεις, να είσαι προετοιμασμένος. Μπορεί να εμφανιστεί και κανά μπάσταρδο δάκρυ. Αν μπορείς κρυφτό. Κάντο μόνος σου. Θα σε εκτιμήσω.